Duurzaamheid is een van de nieuwe buzzwords naast AI, A/B Testing, Eco-Friendly, enz. Maar wat betekent het om duurzaam te zijn? Wat is het verschil tussen greenwashing? En hoe realistisch is het om duurzaam te zijn als je weet dat de productie van een nieuw product steeds een belasting vormt voor het milieu en klimaat?
Bij Konligo hebben we het omslagpunt bereikt tussen een start-up en een scale-up. Het is een interessante stap in het leven van een jong bedrijf omdat het interessante debatten oplevert over de keuzes die we maken.
Duurzaamheid of toch economische keuzes?
Aan de ene kant hebben we onze visie (een zero-waste evenementensector) met onze humanistische kernwaarde. Aan de andere kant is er de economische realiteit. Twee doelstellingen die vaak in tegenstrijd zijn en zorgen voor een vergelijking vol uitdagende parameters.
We kunnen kiezen voor een volledig duurzaam bedrijf, zonder enige CO2-uitstoot, maar in een productie start-up word je heel snel geconfronteerd met de realiteit:
- Je produceert iets en dus gebruik je energie en grondstoffen, ook al zijn dat gerecycleerde of hergebruikte materialen.
- Er zijn grondstoffen en eindproducten die in België/Europa niet voorhanden zijn, dus moeten ze per vrachtwagen/boot (voor sommige bedrijven zelfs per vliegtuig) vervoerd worden, met een hoge CO2-uitstoot tot gevolg.
- Belgische arbeid is erg duur in vergelijking met andere landen. En robotarbeid is niet per se duurzaam door het productieproces en de gebruikte energie en het zorgt voor arbeidsonzekerheid voor laaggeschoolden die nu vaak werkzaam zijn in dit productieproces.
Aan de andere kant zouden we volledig voor een economische oplossing kunnen gaan, als we dat doen gooien we onze duurzaamheidsprincipes overboord., Arbeid en materialen zijn veel goedkoper in landen zoals China (sommige van onze concurrenten vliegen branded tenten uit China over en het is nog steeds goedkoper dan onze producten die volledig in België worden geproduceerd …). Werkelijke kosten -CO2 uitstoot, (bodem-)vervuiling, slechte arbeidsomstandigheden- zitten immers niet vervat in hun productiekost.
Onze oplossing? Transparant zijn.
In de wereld van wiskunde en optimalisaties heeft een vergelijking met tegenstrijdige doelstellingen niet één optimale oplossing, maar een reeks van optimale oplossingen, waarbij elke oplossing even waardevol is: dus wat is het juiste antwoord in ons geval?
Bij Konligo hebben we besloten te kiezen voor een mix van duurzame en economische oplossingen. We kunnen de koolstofvoetafdruk van onze producten nog verbeteren, maar we mogen ons bestaan niet belemmeren. Het is geen vaste oplossing maar een variabele oplossing die zeer regelmatig opnieuw wordt onderzocht om er zeker van te zijn dat we trouw blijven aan onze visie en kernwaarden. En ook duurzaam in de tijd met een haalbaar en zelfvoorzienend business model. Want uiteindelijk, als het business model niet levensvatbaar is en een bedrijf na 3 jaar de deur sluit, zelfs als het zeer duurzame producten zou hebben, zou de impact van het bedrijf zo goed als nihil zijn. We hopen eveneens andere bedrijven in de sector te inspireren gaandeweg om zo samen een grotere positieve impact te genereren.
Wat is onze huidige situatie en wat zijn onze volgende stappen?
We weten dat we er nog niet zijn, maar we doen alles wat in ons vermogen ligt om een duurzaam product te leveren:
- Het ontwerp van ons product is toekomstbestendig omdat het op termijn kan worden aangepast omdat het modulair en vervangbaar is (elk onderdeel van ons product kan worden vervangen, waardoor het vergelijkbaar is met de fairphone).
- Alle onderdelen kunnen hergebruikt worden in bijna al onze constructies, want we hebben geen product bedacht, maar een kit die aangepast kan worden om verschillende vormen te creëren.
- We produceren alles in België, voornamelijk in onze werkplaats in Circularium (Anderlecht). Bijna geen enkele andere leverancier van tijdelijke structuren doet dit nog.
- Onze belangrijkste leveranciers zijn Belgische bedrijven en het gerecycleerde aluminium komt uit België.
De ontwerpen van onze tenten, stands, DJ booths en pop-up structuren zijn onderdeel van de circulaire aanpak.
We zijn ons ervan bewust dat we nog moeten verbeteren:
- Onze verbindingen worden CNC gefreesd, wat nogal wat energie kost en afval creëert tijdens de productie (wat gerecycled kan worden maar dan weer energie vraagt). (update september 2023: we hebben inmiddels geïnvesteerd in een mal waardoor we onze knooppunten gieten, ze zijn bijgevolg een stuk duurzamer).
- De aluminium balken worden geverfd om ze te beschermen, hierdoor hebben ze een langere levensduur in de evenementensector, echter is de verf op zich niet duurzaam.
- Geen van de membraanleveranciers kan vandaag volledig recycleerbare opties voorstellen. Om dit tegen te gaan, proberen we oude membranen te hergebruiken voor afdekhoezen, beschermingszeilen, enz…
- De grondstoffen van onze membraanleveranciers komen van buiten Europa, meestal uit China. Ze worden echter in België geproduceerd (en bedrukt), iets wat niet veel leveranciers van tenten en partytenten nog doen.
Dus waarom is het geen greenwashing?
Omdat we niet beweren dat we een 100% volledigecologisch product maken. Maar we doen ons best om het zo duurzaam mogelijk te maken, de omstandigheden en de economische realiteit kennende. En deze motivatie komt niet door de trend rond duurzaamheid, maar omdat dit een waarde is die verankerd is in onze kernwaarden en aan de oorsprong ligt van Konligo. Bovendien, om ervoor te zorgen dat we op de hoogte zijn van de nieuwe ecologische alternatieven die sommige van onze componenten zouden kunnen vervangen, nemen we actief deel aan verschillende groepen rond circulaire en duurzame economie (we zijn bestuurslid van Circlemade en Hospitality bijvoorbeeld) zodat we de innovatie in onze sector zo snel mogelijk kunnen testen.
Hoe duurzaam is een productiebedrijf?
Het is geen zwart-wit antwoord. Uiteindelijk gaat het voor ons om een directe en indirecte positieve impact.
Direct omdat we kunnen aantonen dat onze klanten hun CO2-voetafdruk hebben verkleind door voor onze constructie te kiezen in plaats van een andere, waardoor de CO2-nettobalans positief wordt. En indirect door andere ondernemers, onze leveranciers en ons team te inspireren om duurzamer te zijn en een positieve impact te hebben. We doen dit door onze acties, onze filosofie, onze visie, en vooral door mensen te mobiliseren rond ons project. En dat multiplicatoreffect heeft vaak meer gevolgen dan we ons bewust van zijn. We willen bijdragen aan de kritische massa die mee voor een tipping point kan zorgen die duurzaamheid integreert in een nieuwe economische realiteit. De klimaatcrisis heeft immers een impact die vandaag niet altijd naar waarde wordt geschat in het productieproces. Gaan we deze reële kosten niet langer uit de weg dan ontstaan nieuwe maatstaven om te bepalen of een product de moeite waard is om te maken of niet.